Το Greek Athletics έχει την τιμή και την χαρά να φιλοξενεί τον πρωταθλητή που αποτελεί πραγματικά τον ορισμό του διαχρονικού αθλητή, τον Βασίλη Μαγγανά! Το 2019 ο Βασίλης Μαγγανάς, ο πιο επιτυχημένος Έλληνας διαχρονικός αθλητής όλων των εποχών, συμπληρώνει 50 χρόνια αδιάλειπτης αγωνιστικής παρουσίας, γεγονός πραγματικά μοναδικό, όχι μόνο για τα Ελληνικά δεδομένα!
Πέρασε … μισός αιώνας από το μακρινό 1969, όταν ο 15χρονός τότε Βασίλης βρέθηκε τυχαία, πηγαίνοντας βόλτα με φίλους του, έξω από το στάδιο του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου και αποφάσισε από περιέργεια περισσότερο να συμμετάσχει στην ημερίδα στίβου που γίνονταν εκεί. Λόγω σωματικής διάπλασης κατάλαβε ότι η σφαίρα ήταν το αγώνισμα του, αλλά αυτό που δεν θα ξεχάσει από την πρώτη του επαφή με την βαλβίδα είναι ότι οι φύλακες του σταδίου του έβαλαν τις φωνές γιατί δεν φορούσε τα … κατάλληλα παπούτσια!
Κι αν τα χρόνια πέρασαν και το παιδί έγινε έφηβος και άνδρας, με Πανελλήνιες νίκες, συμμετοχές και διακρίσεις με την Εθνική ομάδα, ο ενθουσιασμός του Βασίλη Μαγγανά για τον αθλητισμό και τους αγώνες δεν έπαψαν ποτέ. Αντίθετα, ο ενθουσιασμός έγινε μεγαλύτερος και ο πρωταθλητισμός και η προπόνηση αναπόσπαστο μέρος της ζωής και της καθημερινότητας του. Μετά την σφαίρα και την σφύρα, που είναι η μεγάλη αγάπη του Βασίλη, στα αγωνίσματα προστέθηκαν η βαριά σφύρα, το αγώνισμα που του ταιριάζει περισσότερο, ο δίσκος, το ακόντιο και βέβαια το πένταθλο ρίψεων. Με είκοσι τρεις ήδη συμμετοχές στα Παγκόσμια και Πανευρωπαϊκά Πρωταθλήματα διαχρονικών αθλητών ο Βασίλης Μαγγανάς προετοιμάζεται φέτος για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που θα διεξαχθεί στην Βενετία, όπου θα αγωνιστεί στην ηλικιακή κατηγορία 65-69 ετών.
Άμεσος, χειμαρρώδης, φιλικός και με πηγαίο χιούμορ, η συνομιλία με τον Βασίλη Μαγγανά ήταν μια πραγματική απόλαυση!
Μετά από εκείνη την ημερίδα στον Εθνικό, ποια ήταν η συνέχεια?
Μετά από ένα χρόνο περίπου, τον Μάιο του 1970, πήγα και γράφτηκα στον Εθνικό και ξεκίνησα να προπονούμαι, ενώ την ίδια χρονιά πήρα την δεύτερη θέση στην σφαιροβολία στο Πανελλήνιο Παιδικό Πρωτάθλημα (σημερινή αντίστοιχη κατηγορία Κ18). Το 1973 έγινα Πανελληνιονίκης Εφήβων (κατηγορία Κ20 σήμερα) στην σφυροβολία και λίγο αργότερα την ίδια χρονιά, πήρα την όγδοη θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων που έγινε στο Ντούισμπουργκ της τότε Δ. Γερμανίας, επίσης στην σφυροβολία, με νικητή τον μετέπειτα θρύλο του αγωνίσματος Υuriy Sedykh (Σεντίχ είναι η σωστή προφορά του επιθέτου του). Στα Πανελλήνια πρωταθλήματα ανδρών έχω κερδίσει συνολικά δέκα οκτώ μετάλλια, μεταξύ των οποίων τρία χρυσά, δύο στην σφυροβολία, το 1978 και το 1981 και ένα στην σφαιροβολία, το 1984 και από όσο γνωρίζω είμαι μεταπολεμικά ο μοναδικός ρίπτης που έχει κερδίσει και την σφαιροβολία και την σφυροβολία σε Πανελλήνιους αγώνες. Από τις εμφανίσεις μου με την Εθνική Ομάδα ξεχωρίζω την τέταρτη θέση στην σφυροβολία στους Μεσογειακούς Αγώνες το 1979 στο Σπλιτ της τότε Γιουγκοσλαβίας.
Τι σε έχει κρατήσει τόσα χρόνια στα στάδια και στις βαλβίδες των ρίψεων?
Η προπόνηση, η προετοιμασία για τους αγώνες, ο συναγωνισμός με τους συναθλητές μου με γεμίζουν με απίστευτη αγάπη και χαρά! Είναι κάτι σαν το … οξυγόνο για μένα! Βλέπω κάθε συμμετοχή μου σε έναν αγώνα σαν μια γιορτή όπου θα πάω να συναντήσω τους συναθλητές μου, τους φίλους μου. Η έκρηξη αδρεναλίνης όταν βρίσκομαι στην βαλβίδα και η ικανοποίηση κι η πληρότητα που νιώθω μετά από έναν ωραίο αγώνα (good job όπως λένε οι Αμερικάνοι συναθλητές μου) είναι συναισθήματα που δυσκολεύομαι να τα περιγράψω με λόγια! Μετά από τόσα χρόνια και συμμετοχές σε δεκάδες πρωταθλήματα έχω πάντα την ίδια γλυκιά προσμονή για τον επόμενο αγώνα μου. Ήδη, εδώ και καιρό σκέφτομαι το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Βενετίας τον Σεπτέμβριο!
Υπάρχει «μυστικό» της επιτυχίας σου και της διατήρησής σου σε αυτό το υψηλό επίπεδο για τόσα χρόνια?
Αποφεύγω τις υπερβολές στην προπόνηση μου και ακούω το σώμα μου. Αν αισθανθώ κατά την διάρκεια της προπόνησης ενόχληση, πόνο, κλπ, σταματώ. Δεν επιβαρύνω το σώμα μου περισσότερο από αυτό που μπορεί να αντέξει και δίνω ιδιαίτερη σημασία στην αποκατάσταση. Για τον λόγο αυτό πιστεύω δεν είχα ποτέ στην καριέρα μου κανέναν ιδιαίτερο τραυματισμό. Ουσιαστικά δεν έχω σταματήσει να προπονούμαι και να αγωνίζομαι εδώ και 50 χρόνια!
Κάνω επίσης πάντα θετικές σκέψεις. Η φιλοσοφία μου είναι ότι είμαστε περαστικοί από την ζωή οπότε προσπαθώ να απολαμβάνω κάθε ημέρα αυτό το ανεκτίμητο δώρο! Δίνω μεγάλη σημασία στους λίγους, αλλά πραγματικούς φίλους που βρίσκονται κοντά μου που είναι άνθρωποι με καλή διάθεση, θετική ενέργεια και χιούμορ. Ο πραγματικός φίλος είναι αυτός που χαίρεται όπως εσύ με την χαρά σου και λυπάται όπως εσύ με την λύπη σου …
Ένας σημαντικός παράγοντας είναι ακόμα το γεγονός ότι μετά την ηλικία των 35 ετών οι πνευματικές δυνατότητες του ανθρώπου μεγαλώνουν, λόγω και των γνώσεων και των εμπειριών που έχει συλλέξει, οπότε αυτό έρχεται να αντισταθμίσει κατά κάποιο τρόπο την σωματική φθορά. Για παράδειγμα, άλλαξα και βελτίωσα την τεχνική μου στην σφύρα μετά την ηλικία των 35 ετών.
Προσωπικά δίνω μεγάλη σημασία και στην πνευματική προετοιμασία. Σε πολλούς αγώνες για παράδειγμα, λόγω της μεγάλης συμμετοχής αθλητών, μπορεί να μεσολαβεί από την μια βολή έως την άλλη έως και μισή ώρα. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να μένω συγκεντρωμένος πνευματικά και απόλυτα προσηλωμένος στον στόχο μου από την μία και από την άλλη σωματικά ενεργοποιημένος. Αυτό είναι μεγάλη πρόκληση και απαιτεί την κατάλληλη πνευματική κυρίως αλλά και προπονητική προετοιμασία.
Υπήρξε κάποια στιγμή που σκέφτηκες να εγκαταλείψεις τον πρωταθλητισμό;
Πολλές φορές! Αυτό όμως κρατούσε μόνο 2-3 ημέρες, μετά το ξεπερνούσα και συνέχιζα! Η μεγαλύτερη αξία που αποκόμισα τόσα χρόνια που ασχολούμαι με τον αθλητισμό είναι ότι έμαθα να μην εγκαταλείπω ποτέ! Θα πέσω 10 φορές, θα σηκωθώ έντεκα! Υπήρξαν αρκετοί αγώνες, όπως για παράδειγμα στο τελευταίο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Μάλαγα τον Σεπτέμβριο, όπου η καλύτερη βολή μου ήταν η τελευταία και ήταν εκείνη που μου έδωσε και το μετάλλιο τελικά.
Πόσα μετάλλια έχεις κερδίσει σε διεθνείς αγώνες ως διαχρονικός αθλητής και πόσα παγκόσμια ρεκόρ έχεις πετύχει?
Συνολικά σε Πρωταθλήματα (Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά) ανοικτού στίβου έχω κερδίσει 78 μετάλλια και σε κλειστού αντίστοιχα 16. Όλα αυτά τα χρόνια έχω ξοδέψει περισσότερα από € 60.000 για να συμμετέχω στους αγώνες στο εξωτερικό! Αν είχα την οικονομική δυνατότητα να πάω σε περισσότερα πρωταθλήματα θα είχα και περισσότερα μετάλλια … Έχω πετύχει οκτώ Παγκόσμια ρεκόρ στο Πένταθλο ρίψεων και στην βαριά σφύρα.
Ο Βασίλης Μαγγανάς κατέχει επίσης 18 Βαλκανικά ρεκόρ ανοικτού και κλειστού στίβου σε σφαιροβολία, σφυροβολία, βαριά σφύρα και πένταθλο ρίψεων σε πέντε διαφορετικές ηλικιακές κατηγορίες. Τα πιο παλιά ρεκόρ είναι στην βαριά σφύρα και στο πένταθλο ρίψεων στον ανοικτό στίβο από το 1994 στην ηλικιακή κατηγορία 40-44! Ενώ σημειώνεται ότι ξεκίνησε να αγωνίζεται ως διαχρονικός αθλητής από την κατηγορία 40-44, καθώς η κατηγορία 35-39 προστέθηκε αργότερα.
Ποια από τις διοργανώσεις που έχεις συμμετάσχει ξεχωρίζεις?
Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 2001 στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας! Ήταν μια άριστη διοργάνωση, υψηλού επιπέδου, σε πολύ όμορφα στάδια και εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου της πόλης, με πολλούς εθελοντές κι εγώ ήμουν σε καταπληκτική φόρμα τότε! Αγωνίστηκα στην κατηγορία 45-49 και κέρδισα τρία χρυσά μετάλλια, στην σφαίρα με 16.15 μ. (ο δεύτερος είχε κάνε 14 μ.), στην σφύρα με 58.29 μ. (ο δεύτερος έριξε 49.87 μ.) και στο πένταθλο ρίψεων με 4.590 βαθμούς, με τον δεύτερο να συγκεντρώνει 3.561! Οι επιδόσεις μου στο πένταθλο και στην βαριά σφύρα με 18.92 μ. (κατά την διάρκεια του πεντάθλου) ήταν παγκόσμια ρεκόρ! Αξίζει να σημειώσω ότι η βαριά σφύρα, που δεν διεξαγόταν τότε ως ξεχωριστό αγώνισμα παρά μόνο ως αγώνισμα του πεντάθλου, ήταν το πέμπτο και τελευταίο αγώνισμα και διεξήχθη μετά από 7 ώρες τουλάχιστον από την έναρξη του αγωνίσματος! Το παγκόσμιο ρεκόρ ήρθε στην δέκατη πέμπτη βολή που έκανα εκείνη την ημέρα!
Θυμάμαι ήταν πολύ έντονη η παρουσία στους αγώνες και πολύ θερμή η υποστήριξη που είχαμε από την εκεί Ελληνική κοινότητα. Ακόμα και ο Έλληνας πρόξενος είχε έρθει να μας δει να αγωνιζόμαστε!
Όταν τέλειωσε το πένταθλο ήρθε κάποιος από την οργανωτική επιτροπή και με ρώτησε ποια ήταν τα όργανα με τα οποία είχα εκτελέσει τις βολές μου. Τα πήρε λοιπόν κι εγώ φαντάστηκα ότι θα κάνει την προβλεπόμενη διαδικασία προκειμένου να τα πιστοποιήσει ώστε να επιβεβαιωθεί το παγκόσμιο ρεκόρ, οπότε είχα την σχετική αγωνία μήπως στην ζύγιση βρεθεί κάποιο λίγα γραμμάρια ελαφρύτερο και χάσω το ρεκόρ! Γυρίζοντας μετά από μισή ώρα, μου λέει ότι εκτός από την παραπάνω διαδικασία, σημάδεψε και τα συγκεκριμένα όργανα προκειμένου να βγουν σε ειδική δημοπρασία από τους διοργανωτές ως όργανα με τα οποία σημειώθηκαν παγκόσμια ρεκόρ κι έτσι η τιμή εκκίνησής τους να είναι πολύ υψηλότερη! Δεν φαντάζεσαι τι ανακούφιση ένοιωσα και πόσο γέλασα!
Διαχρονικά, ποιόν θεωρείς τον κορυφαίο ρίπτη όλων των εποχών?
Αναμφισβήτητα τον τετράκις χρυσό Ολυμπιονίκη στην δισκοβολία, Αμερικανό Αλ Έρτερ (Al Oerter), τον οποίο είχα την τύχη να γνωρίσω το 2006 όταν ήρθε στην Ελλάδα! Ιδιαίτερα εγκεφαλικός αθλητής, με πολλά ψυχικά αποθέματα, κατάφερνε να βρίσκεται πάντα στην καλύτερη του φόρμα στους σημαντικούς αγώνες και να κερδίζει αθλητές που είχαν καλύτερες επιδόσεις από εκείνον. Αξιοσημείωτο είναι ότι και τα τέσσερα χρυσά Ολυμπιακά του μετάλλια συνοδεύθηκαν από Ολυμπιακά ρεκόρ, ενώ το ατομικό του ρεκόρ, 69.47 μ., το πέτυχε το 1980 σε ηλικία 43 ετών!
Στην σφυροβολία βέβαια ο κορυφαίος, με μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους, είναι ο Υuriy Sedykh! Κάτοχος δύο χρυσών, το πρώτο σε ηλικία 21 ετών, και ενός αργυρού μεταλλίου σε Ολυμπιακούς Αγώνες, τρεις φορές πρωταθλητής Ευρώπης, Παγκόσμιος πρωταθλητής σε ηλικία 36 ετών το 1991 και κάτοχος του Παγκοσμίου ρεκόρ από το 1986.
Γενικά οι μεγάλοι ξένοι πρωταθλητές είναι και σπουδαίοι άνθρωποι! Απλοί και ταπεινοί!
Ποιοι είναι οι βασικοί σας υποστηρικτές στην προσπάθειά σου; Πόσο βασική είναι η υποστήριξη της οικογένειας σου;
Η οικογένεια μου είναι πάνω και πρώτα από οτιδήποτε άλλο! Τίποτα δεν θα είχα πετύχει χωρίς την οικογένειά μου! Η κατανόηση, η συνεχής υποστήριξη και η αγάπη της οικογένειάς μου είναι ανεκτίμητες αξίες για μένα! Τα σημαντικότερα μετάλλια της ζωής μου! Η γυναίκα μου, πριν 33 χρόνια, δεν ήξερε αν το σχήμα της σφαίρας ήταν τετράγωνο ή στρογγυλό! Τώρα είναι ο προπονητής μου που με διορθώνει, διοργανώνει όλα μας τα ταξίδια για τα πρωταθλήματα στο εξωτερικό, φροντίζει τα πάντα έτσι ώστε εγώ να μπορώ να ξεκουράζομαι, να ανακτώ δυνάμεις και να μπορώ να παλεύω σε κάθε αγώνα για τα μετάλλια! Πρέπει να ομολογήσω ότι κάποια στιγμή που τα παιδιά μου ήταν άνεργα κι εγώ συμμετείχα σε αγώνες στο εξωτερικό είχα μεγάλες τύψεις!
Το κίνημα των Διαχρονικών Αθλητών στην Ελλάδα αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα. Ποια είναι η θέση σου? Τι πιστεύεις ότι μπορεί και πρέπει να γίνει ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα, να υπάρξει ανάπτυξη του κινήματος και προσέλκυση νέων αθλητών?
Αν και η αξία του κινήματος των διαχρονικών αθλητών είναι πολύ μεγάλη καθώς δίνει στον καθένα, ανεξαρτήτως ηλικίας, την δυνατότητα να αθλείται μαζί με τους φίλους του και να κοινωνικοποιείται συμμετέχοντας σε αγώνες, η αλήθεια είναι ότι έχει πολλούς εχθρούς και πολλά προβλήματα. Δυστυχώς πιστεύω ότι βρισκόμαστε στην αρχή του … μεσαίωνα του κινήματος των διαχρονικών αθλητών, με συμπεριφορές ρεβανσισμού που ουσιαστικά πριονίζουν τα πόδια του κινήματος! Απαγορεύσεις και ακυρώσεις αγώνων την τελευταία στιγμή, αγώνες που οι εκκινήσεις δίνονται με σφυρίχτρα, μέχρι και το φετινό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα που εδώ και καιρό είχε ανακοινωθεί ότι θα γίνει στον Βόλο και η προετοιμασία του ήδη είχε ξεκινήσει, ακυρώθηκε τελικά και θα το αναλάβει η Καρδίτσα … Αν συνεχιστούν οι σημερινές κοντόφθαλμες πρακτικές σε λίγο δεν θα γίνονται καθόλου αγώνες, την στιγμή που σχεδόν όλα τα υπόλοιπα Βαλκανικά κράτη διοργανώνουν για παράδειγμα εθνικά πρωταθλήματα κλειστού στίβου!
Όπως σε κάθε άθλημα, έτσι και εδώ πρωταγωνιστές πρέπει να είναι αθλητές! Οι διαχρονικοί αθλητές είναι ερασιτέχνες που με το υστέρημα τους, στον όποιο ελεύθερο χρόνο τους και με πολλές θυσίες, χρηματοδοτούν την προσπάθεια και την αγάπη τους για αυτό που κάνουν! Οι αθλητές λοιπόν δίνουν υπόσταση στο άθλημα και αυτοί, όπως και οι προπονητές τους πρέπει να υποστηρίζονται από τους όποιους παράγοντες και την όποια διοίκηση.
Συνεπώς οι ίδιοι οι αθλητές πρέπει πρώτα να καταλάβουν την δύναμη που έχουν και στην συνέχεια να διεκδικήσουν δυναμικά, αλλά και με ομαδικότητα τον σεβασμό των παραγόντων και την αντίστοιχη σοβαρότητα στην προσπάθεια που κάνουν. Όπως και πολλοί συναθλητές μου έτσι κι εγώ θέλω πολύ να αγωνίζομαι κι έχω ρυθμίσει αντίστοιχα όλη μου την ζωή ώστε να υποστηρίζει την επιλογή μου να ασχολούμαι με τον πρωταθλητισμό. Θέλω όμως τους όποιους παράγοντες αρωγούς σε αυτή την προσπάθεια, να επιλύουν τα προβλήματα και να μην βάζουν επιπλέον εμπόδια.
Αν κάποια στιγμή αποφασίσω να αποσυρθώ και να εγκαταλείψω την ενεργό δράση θα είναι ουσιαστικά εξαιτίας αυτής της κατάστασης και πιστεύω ότι και πολλοί άλλοι διαχρονικές αθλητές θα κάνουν το ίδιο …
Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα και πολλά θέματα έχουν προκύψει λόγω του ήθους των ανθρώπων που ασχολούνται με τα διοικητικά θέματα του κινήματος. Για να υπάρξει ενότητα πρέπει να υπάρξει πρώτα κάθαρση … Η όποια διοίκηση πρέπει να ασκείται με διαφάνεια και ο όποιος παράγοντας πρέπει πρώτα από όλα να αγαπά ο ίδιος τον κλασσικό αθλητισμό, ώστε να προσφέρει ανιδιοτελώς ουσιαστική βοήθεια στους διαχρονικούς αθλητές να κάνουν το κέφι τους!
Τα οφέλη του αθλητισμού και κατά συνέπεια του κινήματος των διαχρονικών αθλητών είναι τεράστια, τόσο σε προσωπικό επίπεδο για την σωματική και ψυχική υγεία, όσο και για το γενικότερο κοινωνικό σύνολο! Είναι λοιπόν στα χέρια μας, εμάς των αθλητών, να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις και συνθήκες έτσι ώστε να απολαμβάνουμε και να κάνουμε ενωμένοι και απρόσκοπτοι αυτό που αγαπάμε!
Επιμέλεια: Greek Athletics
